Het ontstaan en de geschiedenis van Stichting H.C.J.B.
(Hoort Christus Jezus' Boodschap)

 

Hoe het begon

Wanneer we wat meer willen weten over de geschiedenis van HCJB moeten we zo’n kleine 80 jaar terug in de tijd. Clarence Wesley Jones, geboren in het jaar 1900, was een begaafd componist en trombonespeler. In het begin van de twintiger jaren krijgt hij de roeping om zendeling te worden. Op een dag leest hij in zijn Bijbeltje Jeremia 33: 3 waar staat: “Roep tot Mij en Ik zal u antwoorden en u grote ondoorgrondelijke dingen verkondigen, waarvan gij niet weet”. Die Bijbeltekst wordt zijn levensmotto. Die tekst bevestigt hem telkens weer in zijn roeping.

Tijdens zijn theologische opleiding loopt hij in Chicago stage bij één van Amerika’s eerste christelijke radiozenders, nl. bij de zender WJBT. Deze letters had de leiding van de zender vertaald in “Where Jesus Blesses Thousands” (Waar Jezus Duizenden Zegent). Tijdens deze stageperiode leert hij de 3 jaar oudere Reuben Larson kennen, die eerst een technische opleiding had genoten, maar daarna ook de roeping ontving om zendeling te worden. Reuben, een nazaat van Zweedse emigranten, was al een paar jaar als kandidaat-zendeling in Ecuador geweest en was nu met verlof tijdelijk terug in The States. Ze worden vrienden en brengen veel tijd door met Bijbelstudie, gebed en het zoeken van Gods doel met hun leven.
Hun zoektocht leidt er toe dat beiden een paar jaar later met hun gezin naar Ecuador vertrekken en wel naar de hoofdstad Quito. Ze komen tot de onthutsende ontdekking dat er nauwelijks mensen in die grote stad te vinden zijn die de Here Jezus als hun Redder en Zaligmaker kennen. “Hoe kunnen we deze honderdduizenden mensen met het Evangelie bereiken?,” is hun vraag. Clarence herinnert zich weer de woorden van Jeremia 33:3 en ze gaan een week bidden en vasten. Dan weten ze de oplossing: “Net zoals WJBT van de inwoners van Chicago bereikt met Gods Blijde Boodschap, moeten wij dit nu doen met de bevolking van Quito!”  

Plannen maken

Ze vragen bij de regering van Ecuador een licentie aan om een christelijke radiozender te mogen beginnen. In groot vertrouwen op God vragen ze meteen maar een vergunning voor een periode van 10 jaar. Na enkele maanden wachten wordt de vergunning afgewezen, “want”, zo luidt de motivatie, “we verstrekken uitsluitend vergunningen met een looptijd van 25 jaar”. Opnieuw wordt een aanvraag ingediend en reeds enkele weken later is de vergunning binnen!

De regering van Ecuador heeft al enkele jaren eerder een wet aangenomen waarin vastgelegd is dat alle zenders in het land vier hoofdletters als roepnaam moeten hebben. De eerste twee moeten de letters HC zijn en de laatste twee mag men zelf kiezen maar behoeven wel de goedkeuring van de regering. Ze herinneren zich hun tijd bij de radiozender in Chicago en komen tot de conclusie: “Wij moeten ook een lettercombinatie kiezen die we in woorden kunnen omzetten”. En zo komt men tot HCJB, wat in het Spaans, de landstaal van Ecuador, vertaald wordt in “Hoy Cristo Jesús Bendice” (Vandaag zegent Christus Jezus).
Het is nu het jaar 1928. De vergunning is er, een naam is gekozen, nu de zender en de antennes nog, maar waar halen ze het geld vandaan? Ze ondervinden eerst nog veel weerstand van christenen die vinden dat ze die “nieuwerwetse vinding radio” niet voor Evangelieverkondiging mogen gebruiken. Maar Clarence en Reuben realiseren zich dat God reeds bij de Schepping van Hemel en aarde de ether geschapen heeft, die ze nu mógen gebruiken. “Hij zal die ether vast niet gemaakt hebben om alleen door Zijn tegenstander te laten gebruiken”, is hun gedachte.
 

Het begin

Op 25 december 1931 (Eerste Kerstdag) is het zover: de zender wordt opgestart en men hoort de aankondiging van Reuben Larson: “Hoy Cristo Jesús Bendice. Esta es La Voz de los Andes Radiodifusora HCJB”. Men hoort Reuben bidden, waarna het Kerstevangelie wordt voorgelezen in het Spaans. Een orgel begint te spelen en Clarence zet in met zijn trombone en alle aanwezigen in de studio beginnen spontaan mee te zingen met het bekende lied: “Groot is Uw trouw, o Heer, mijn God en Vader”. Het gelezen Bijbelgedeelte wordt kort uitgelegd, waarna een collega-zendeling nog enkele woorden in het Engels zegt en spontaan de letters HCJB vertaald met: “Heralding Christ Jesus’ Blessings” (als een heraut de zegeningen van Jezus Christus verkondigen) En zo is de Engelse naam ook meteen een feit.

Dit alles klinkt als een grootse start. Maar de werkelijkheid was wel een ietsje anders: de studio was een oude afgedankte schapenstal, de zender had maar een sterkte van 250 watt, de antennedraden hingen tussen twee oude houten lantaarnpalen en de hele stad Quito had nog maar zes(!) gezinnen die in het rijke bezit van een radiotoestel waren. Geen wonder dat men zich na de uitzending afvroeg: “Zou er iemand geluisterd hebben?” Binnen een kwartier kwamen er drie enthousiaste telefoontjes binnen. Na een half uur kwam er nog een telefoontje van een Engelssprekende vrouw die zei: “Ik kon niet eerder bellen, want ik heb de hele tijd gehuild na het horen van jullie uitzending”. Allen waren diep onder de indruk en spontaan besloot men de zender opnieuw op te starten. Men had geen programma voorbereid, men had geen goede Spaanse liederen, daarom zong men maar bekende Engelstalige Kerstliederen. Geheel onvoorbereid was na de Spaanstalige uitzending het eerste Engelstalige programma ook uitgezonden. En opnieuw begon de telefoon te rinkelen. Toen merkte iemand op: “Deze uitzending kwam vanuit een oude schapenstal. Is de Heer Zijn werk negentienhonderd jaar geleden in Bethlehem ook niet in een stal begonnen en klonk er toen ook geen koor over de velden van Efratha?” Waarop velen reageerden met een diepbewogen “Amen”.
 

God zegent wonderbaar

We kunnen niet alle feiten uit de geschiedenis van HCJB hier gaan opnoemen. Daar zijn boeken vol over geschreven en het is heel boeiend en geloofsopbouwend die boeken te gaan lezen. Toch willen we nog een paar feiten noemen waarin die Bijbeltekst uit Jeremia 33 werkelijkheid werd.

We slaan een aantal jaren over: de zender zijn nu zenders geworden, de schapenstal is inmiddels een echt studiogebouw, “maar willen we niet alleen de stad Quito maar de hele wereld bereiken met het Evangelie, dan hebben we een hele lap grond nodig om een compleet antennepark op te kunnen zetten en daarvoor hebben we helemaal geen geld.” Goede raad is duur, maar gebed helpt vaak ook dure problemen tot een goed einde te brengen!
Beide mannen gaan naar het Ministerie waaronder de radiozaken in Ecuador vallen en leggen daar aan een ambtenaar hun probleem voor. Hij krapt zich eens op zijn kale hoofd, zegt een poos niets en geeft hun dan het advies: “Kom volgende week maar eens terug”. Dat advies wordt opgevolgd en dan krijgen ze te horen: “Hier in Quito hebben we écht geen betaalbare grond voor jullie, maar misschien hebben we wel een goede oplossing voor jullie. Hier een eind vandaan in het Andesgebergte op zo’n 3.100 meter hoogte hebben we een stuk grond wat jullie wel mogen gebruiken”.

Op de bergtop wordt inderdaad een nieuw antennepark gebouwd: 35 meter hoge stammen van eucalyptusbomen dragen de nieuwe antennes, grote lampen in de top waarschuwen vliegtuigen voor deze obstakels en de eerste uitzendingen gaan de lucht in. Weer mogen ze grote dingen zien waar ze nooit aan gedacht hadden: de antennes staan op de door God uitgekozen plek! Er kwamen reacties binnen van plekken waar men nooit op gerekend had: brieven en kaarten uit Zweden, Sumatra, Japan, Duitsland, Rusland, Canada, enz. De schrijvers vertelden dat ze de uitzendingen prima ontvangen en erg gewaardeerd hadden.
Op een conferentie van radiotechnici, welke in 1946 in New York gehouden werd, kregen de technici van HCJB grote lof toegezwaaid omdat ze hun antennenpark precies op de evenaar gebouwd hadden waardoor zowel het noordelijk als het zuidelijk halfrond van de aarde goed bereikt kon worden. “Maar met jullie antennes op zo’n grote hoogte is de reikwijdte van die antennes wel tien maal zo groot dan normaal”. De HCJB-technici glimlachten maar eens en één van hen antwoordde: “We wisten al jaren dat God altijd het beste geeft, maar toch fijn dat jullie als vakmensen dit nu ook kunnen bewijzen!”
 

Weer is er uitkomst

Later werden bij die antennes hoog in het Andesgebergte ook de zenders geplaatst. Radiozenders hebben erg veel elektriciteit nodig, zéker wanneer men de zenders maar steeds groter gaat maken. Begonnen met 250 watt groeide men zo langzamerhand uit naar zenders van 50.000, 100.000, 250.000 en 500.000 watt, die ook nog eens tegelijk in verschillende talen gingen uitzenden. Elektriciteit is bovendien erg duur, zéker wanneer men het ook nog over een grote afstand en naar hoog in de bergen langs vele bochtige wegen moet transporteren. Maar ook daarin werd op wonderlijke wijze voorzien!
Nog veel hoger dan het antennepark ligt de top van de berg Papalacta, die, hoewel hij precies op de evenaar ligt, altijd met “eeuwige” sneeuw bedekt is. Hier in Nederland brengt de westenwind ons de meeste neerslag. Op het zuidelijk halfrond is het juist de oostenwind. Die legt enorme afstanden af over het uitgestrekte Amazonegebied, neemt daar de nodige waterdamp mee en waait verder naar het westen. Bij het Andesgebergte gekomen stijgt die lucht naar boven, vormt wolken waaruit regen valt. Bij de Papalacta stijgt die lucht nog veel hoger waardoor het daar elke dag sneeuwt. Aan de westkant van diezelfde berg smelt die sneeuw weer, vormt riviertjes en rivieren die van de berg af naar het laagland van Ecuador stromen. Technici van HCJB hebben in 1971 een grote stuwdam in één van die rivieren gelegd en in die dam waterkrachtcentrales gebouwd. Die voorzien de zenders niet alleen van stroom, maar het overschot wordt verkocht aan een elektriciteitsmaatschappij. Dat levert weer geld op om andere kosten te kunnen betalen. Door de enorme ongebreidelde houtkap in het Amazonegebied ontstonden er de laatste decennia veel minder zware wolken en gebeurde het in de afgelopen vijftien jaar in toenemende mate dat er te weinig smeltwater naar beneden kwam en men dus te weinig stroom kon opwekken. Daarom heeft men nu in een andere rivier een tweede stuwdam gebouwd, die juist vorig jaar gereed kwam. De mens was bezig de mogelijkheden voor het uitzenden van het Evangelie te gaan beperken, maar ook in deze nood werd weer op ondoorgrondelijk wijze voorzien [Jeremia 33 : 3]
 

Verdere groei

We slaan de ontwikkelingen in de verdere jaren nu grotendeels over. Wat we verteld hebben zijn maar enkele flarden uit de lange geschiedenis van HCJB. Er is overigens in al die jaren véél gebeurd. Speciaal in de jaren waarin het communisme grote delen van de wereld in zijn macht leek te hebben en grenzen voor zendelingen sloot, hebben de uitzendingen van HCJB veel betekend voor de mensen in de diverse Oostbloklanden.
Hoe groter de organisatie groeide hoe meer financiële middelen men nodig had. Omroepbijdragen of leden kende en kent men niet. HCJB was en is zuiver een geloofszending, die moet leven van en werken met de middelen die binnenkomen. Daarom werd na de Tweede Wereldoorlog in Miami, Florida, de “World Radio Missionary Fellowship Inc.” opgericht (de Wereld Radio Zendings Gemeenschap). De WRMF had als doelstelling fondsen te werven voor het inmiddels wereldwijde werk van HCJB. Ook in andere landen werd zo’n organisatie opgericht, b.v. in Canada, Zweden, Engeland, Frankrijk, Duitsland, Zwitserland, enz.
 

Ontwikkelingen in Nederland

Op 6 juli 1971 werd in ons land ook zo’n afdeling opgericht en wel in Rotterdam: de “Stichting World Radio Missionary Fellowship-Nederland”. Deze stichting kon echter nauwelijks tot activiteiten komen. Daar waren twee redenen voor: nog maar kort daarvoor was de Evangelische Omroep opgericht, die alle aandacht van christelijke Nederland vroeg en tegelijk breidde Trans World Radio Nederland haar Nederlandstalige uitzendingen sterk uit. “WRMF-Nederland” werd hierdoor in feite ‘een papieren stichting’.

De Evangelische Omroep groeide veel sneller dan verwacht en het toenmalige bestuur en haar directeur Bert Dorenbos in het bijzonder wilden de EO “meer dan een omroep” laten zijn. Zo wilde men graag de over de hele wereld wonende geëmigreerde Nederlanders, maar ook zeelui, vliegeniers, zendelingen, enz. de boodschap van het Evangelie laten horen. De Omroepwet verbood dit echter: men mocht met omroepgeld alleen programma’s voor de Nederlandse zenders maken. Dus zocht men naar andere oplossingen.

Inmiddels was wereldwijd WMRF omgedoopt in HCJB World Radio. Enkele medewerkers van de EO hadden via hun uitzendingen HCJB in Quito leren kennen en waarderen. Zodoende kwamen zij met het voorstel om de Stichting Radio HCJB Zendingsgemeenschap Nederland op te richten. Deze oprichting had inderdaad plaats op 21 september 1979. Het bestuur bestond uit enkele EO-medewerkers en verder een aantal zendingsbewuste christenen uit diverse kerken en gemeenten. Ook ondergetekende is vanaf de oprichting bestuurslid van deze stichting geweest.
Spoedig werd de bestaande stichting WRMF-Nederland overgenomen en opgeheven en werd de eigen wel wat al te lange naam gewijzigd, conform de inmiddels internationaal overal gebruikte naam, in Stichting HCJB Nederland. Plannen werden gemaakt om fondsen te werven, programma’s te laten maken (door EO-mensen) op kosten van HCJB en werd een afvaardiging naar Quito gezonden om te onderhandelen over de te gebruiken zendtijd, zendrichtingen, golflengten en natuurlijk de kosten. Terwijl deze beide mensen nog niet eens terug waren van hun reis naar Quito, kwam van het Ministerie het bericht dat ook deze constructie niet was toegestaan. Wilde HCJB programma’s maken dan was dat prima, maar dan wel in eigen studio’s en met eigen personeel. Daarvoor zag men echter geen reële mogelijkheden. En zo kwam er reeds 1 ½ jaar na de oprichting een einde aan de actieve en mooie plannen van het eerste bestuur. De Stichting bleef ‘slapend’ bestaan, maar ontwikkelde géén activiteiten meer.

In het jaar 1990 kreeg ondergetekende de vraag voorgelegd of hij secretaris/penningmeester van HCJB-Nederland wilde worden, zo niet dan werd de stichting HCJB-Nederland opgeheven. We konden niet anders dan de gestelde vraag bevestigend beantwoorden en zo verhuisde de stichting van Huizen in het Gooi naar Aalten in de Gelderse Achterhoek.
Een nieuw bestuur werd gevormd en er werd contact gezocht met twee andere in Nederland actieve radiozendingsorganisaties, t.w. Trans World Radio Nederland & België, toen nog in Baarn, en Far East Broadcasting Corporation Nederland, gevestigd in Zeist. Geconcludeerd werd dat we allemaal “in dezelfde vijver visten en via verschillende zenders hetzelfde werk deden”. Deze conclusie leidde er toe dat de Stichting FEBC haar kantoor in Nederland al spoedig na deze bespreking sloot en liet opgaan in haar Engelse kantoor en dat Stichting HCJB Nederland voortaan puur optrad als wettelijk vertegenwoordiger van het internationale werk. Alleen op verzoek werden zaken aangepakt, waarvoor de financiële middelen bij bestaande andere stichtingen werden gezocht en gevonden. Op deze manier mocht HCJB Nederland toch elk jaar weer tot zegen zijn voor christenen en met name HCJB-zendelingen in Macedonië, de Oekraïne en Rusland en mocht ze zodoende toch nog enigszins meewerken aan de Verspreiding van het Evangelie.
 

Situatie nu in 2003

Toen eind 2002 bekend werd dat het bedrijf “Startkwalificatie” zou ophouden te bestaan, was dit voor het bestuur van de Stichting HCJB-Nederland aanleiding zich te beraden of hier geen sprake was van Gods Plan en Zijn Timing. Toen men hier zekerheid over kreeg, werd contact opgenomen met de eigenaar van dit bedrijf, de heer Wim Bootsma. Het resultaat is al bekend: vanaf 1 januari 2003 mag de “Muurkrant” blijven voortbestaan onder de bestaande stichting HCJB-Nederland, wat ook hier in het Nederland, al in 1979, werd vertaald in “Hoort Christus Jezus’ Boodschap”.

Graag spreken we de wens uit dat op deze manier de ‘droom’ van de EO en haar toenmalige directeur Bert Dorenbos toch nog in vervulling mag: het Evangelie van Jezus Christus uit te zenden niet allen naar de mensen in Nederland, maar ook naar die Nederlanders die in een ver land wonen. Weliswaar nu niet meer via de radio maar via internet. “Ook HCJB gaat met haar tijd mee”, mogen we vaststelen.
De Heer zij geprezen dat Hij de Stichting HCJB-Nederland zo lang ‘slapend wakker’ heeft gehouden! 

Jan Lensink 

appendix

Vanaf 1 januari 2003 bestaat het bestuur van de Stichting HCJB Nederland uit:

Wim Bootsma, voorzitter, Saapke de Vries, interim-secretariaat, Jan Lensink, penningmeester + secretaris buitenland (voor de contacten met HCJB Internationaal), Anneke Methorst, Nel Appeldoorn en Saapke de Vries, allen bestuursleden. Zoals u ziet allemaal namen die binnen de “Muurkrant” al lang erg bekend zijn.
(Zie: Het Bestuur voor de meest recente situatie - Red.)

Het werk voor Muurkrant.org wordt volledig gedragen door vrijwilligers. Wilt u zich ook hiervoor inzetten, meldt u zich dan bij Wim Bootsma (zie corresspondentieadres). Daarnaast vragen wij u graag om voortdurend gebed voor dit werk.

Doordat de “Muurkrant” nu door een wettelijk erkende stichting gedragen wordt zijn giften voor het werk van de “Muurkrant” voortaan volledig belastingaftrekbaar.

De “Stichting HCJB Nederland” staat ingeschreven bij in het Stichtingenregister van de Kamer van Koophandel “Gooi- en Eemland” te Hilversum onder nummer: 41192701000. 

Bijdragen voor de voortzetting van de “Muurkrant” zijn van harte welkom op:

Bankrekening: 3002.26.837 t.n.v. Stichting HCJB Nederland te Dokkum
Bij de overschrijving graag vermelden: “Muurkrant” 

over de overgang van de Muurkrant onder Startkwalificatie naar de Muurkrant onder de stichting HCJB.

Namens het Bestuur:
Jan Lensink

DE MUURKRANTEN WORDEN UITGEGEVEN DOOR

STICHTING HCJB NEDERLAND
(Hoort Christus Jezus' Boodschap)

HEB JE VRAGEN, SUGGESTIES, OP- OF AANMERKINGEN?
SCHRIJF, E-MAIL, BEL OF FAX DAN NAAR:

Correspondentieadres:
Wim Bootsma
Spiegelstraat 62
7552 MR Hengelo
tel./fax: 074-2420948  

e-mail: [email protected]
internet: https://muurkrant.org

Wil je de Muurkrant steunen?
Maak dan een bijdrage over op:
Bankrekening:  3002.26.837
t.n.v. Stichting HCJB Nederland te Dokkum
o.v.v. Muurkrant
Uw giften zijn belastingaftrekbaar

Woont u in het buitenland en
wilt u de Muurkrant steunen?
Maak dan uw bijdrage over op:
IBANnummer NL46 RABO 0300 2268 37
en BICcode RABONL2U t.n.v.
Stichting HCJB Nederland te Dokkum

LET OP! Uw giften aan onze stichting zijn
BELASTINGAFTREKBAAR