Onze creativiteit en de wereld
Een vervolg op "Het Grote Zonde Van De Verlaten Popcultuur"

door Peter Slagt 

1. Inleiding

Ik ben het met ze eens. Dit is de situatie. En die zou niet zo moeten zijn. Maar ik geloof dat dit te veranderen is.

2. Creativiteit

Er zijn wat dingen waar we misschien met z'n allen over na kunnen denken en waarmee we onszelf eens kritisch onder de
loep kunnen nemen. Ik geloof dat creativiteit daar een rol in zal spelen. Ik denk dat God een bedoeling heeft met creativiteit. Een artiest heeft de gave of het talent van muziek (of andere kunst) gekregen. Deze scheppende kracht moet je niet indammen, maar ten volle benutten. Het geeft namelijk het creatieve en kleur- rijke van God, de Vader van alle creativiteit weer en is daarnaast een prachtig communicatiemiddel. God roept ons op om te woekeren met onze talenten. Lees de gelijkenissen er maar op na. We krijgen talenten en gaven, ieder naar zijn of haar bekwaamheid (Mattheus 25: 14 en 15). Voor de één is dat leiding geven. Voor een ander evangelisatie. Voor weer anderen is dat kunst of muziek. Zelf ben ik een fotokunstenaar.

Religieuze structuren, gewoontes, starre meningen en commerciële doelen onder gelovigen beperken de creativiteit onder christelijke artiesten binnen de christelijke muziekscene.
Ik vraag me af hoe 'bijbels' het is om die creativiteit in te dammen ten behoeve van commercieel succes onder gelovigen. En ik vraag me af hoelang onbegrip nog een leidraad blijft in het beleid van kerken en christelijke organisaties als het gaat over het wel of niet steunen van hun artiesten (Op dit laatste ga ik in aan het eind van hoofdstuk 3).

Creativiteit volledig benutten

En zo zijn er meer christenen die deze stap wagen, creatieve vrijheid krijgen, cd's verkopen en belangrijker, veel optreden en daarmee aanwezig zijn in de wereld. Wat wil een artiest nog meer?
Veel bands, artiesten, muzikanten en organisaties kiezen bewust en soms onbewust voor een bestaan binnen de gospelscene. Mijn vraag is, hoe relevant deze mensen en organisaties zijn voor de wereld. Want dat moet toch het uiteindelijke doel zijn? Gods koninkrijk brengen in deze wereld? Jezus zelf vergelijkt het als gist in een brood (Lukas 13: 20).

Het heeft invloed op de rest van het deeg, want door dat gist rijst het en kan er een smakelijk brood mee gebakken worden.
Wat doen wij met ons gist?

Volgende keer:
3. De Wereld
4. De Kerk.

In de vorige jongerenmuurkrant behandelde Peter Slagt na de inleiding het
thema Creativiteit.
Zie https://www.nieuwskrant.nl/users/muurkrant/service/services.html

In deze jongerenmuurkrant gaat hij nader in op de wereld en de kerk.


3. De Wereld

Van de wereld, maar niet er in
Het is belangrijk dat artiesten uit de gospelscene leren om aansluiting te
krijgen bij de wereld. Als de liedjes werkelijk zo goed zijn, mag iedereen
ze horen. Ik hoor nog wel eens zeggen: "wij zijn in de wereld maar niet van
de wereld", naar het voorbeeld dat Jezus zelf gaf. Dit impliceert heel
duidelijk de plaats van de gelovige, namelijk IN de wereld. Dat geldt voor
iedereen, ook muzikanten en kunstenaars. Maar de gospelscene heeft dat
omgedraaid: we zijn ván de wereld, maar niet erin. Paulus waarschuwt ons
hiervoor (Rom 12:2). We entertainen onszelf in ons eigen gecreëerde wereldje
met muziek, hebben onze eigen sterren, geven elkaar dove awards, maken
carrière, drinken, eten en zondigen (alleen drinken wij sinas op concerten
en zondigen we stiekem). En met zondigen bedoel ik dat we geen haar beter
zijn dan 'zij' in de wereld. En wij noemen de wereld seculier. We klitten
samen. Ons zout voor de wereld verspreidt zich niet, maar is een dikke klont
geworden, achter muren.

De wereld begrijpt ons niet
Een getuige van Jezus in de wereld zijn, vereist communicatie. Sommige
artiesten die ik spreek zeggen dat mensen in de wereld hun boodschap niet
willen horen en dat ze daarom in de gospelscene optreden. Ik kan goed
begrijpen dat ongelovigen onze boodschap niet willen horen, hoe goed we 'm
ook bedoelen. Ik geloof dat we te maken hebben met een enorm
communicatieprobleem. Het is éénrichtingsverkeer, wij en onze boodschap. Hoe
zou jij het vinden als je een moslim kende die je steeds maar probeerde te
overtuigen om islamiet te worden? We geven de mensen een standaard antwoord,
zonder te luisteren naar hun vragen, zonder te ontdekken waar hun nood ligt.
Logisch toch dat je als christen en artiest niet serieus genomen wordt?
Logisch dat bijna alleen christenen je boodschap willen horen.

Het is de verwarring tussen evangelisatie en getuige zijn (meer hierover in
"Het Grote Zonde Van De Verlaten Popcultuur"). Ik denk dat christenen bang
zijn dat als ze niet duidelijk evangeliserend bezig zijn, ze dan geen
getuige zijn. En dat geeft je een rottig schuldgevoel, dat ook nog eens
flink je creativiteit kan aantasten.

Getuige zijn
"Weest niet bang. Pas als het vuur dooft, komt de wolf." (uit "Niet Bang
Zijn"/ tekst: No Buts)
Getuige zijn is meer dan alleen iemand een boodschap vertellen. Getuige zijn
begint bij respect hebben. Getuige zijn begint bij je houding. Pas wanneer
wij leren luisteren, leren communiceren, zullen niet-gelovigen ons verhaal
serieus nemen. En door de vragen waar ze mee komen, leren wij ons geloof  te
toetsen, te versterken en diepgang te geven. En dan komen de vragen waar we
zo één twee drie geen antwoord op krijgen. Misschien zijn veel christenen
juist wel bang voor die vragen, omdat het misschien hun eigen geloof wel
eens kan aantasten, of datgene dat ze hun eigen geloof noemen. Maar je hoeft
niet bang te zijn, als je werkelijk van Jezus houdt.  Want Hij zal bij je
zijn in die zoektocht.
Maar getuige zijn moet een natuurlijk proces zijn. Het is een houding, geen
boodschap. De boodschap zit in jou. In jouw doen en laten én in wat je zegt.
Het één kan het ander aanvullen. En het is vaak een proces van jaren. Dat
merkte ik in jongerencentrum De IJsbreker in Leusden (waar ik al jaren bands
boek en de vrijwilligers een beetje ken), na het konsert van de Canadese
meestergitarist Ray Montford. Ik zat met de geluidsmensen nog een biertje te
drinken en het gesprek kwam op "geloven". Op één of andere manier lukte het
me om rustig met ze te praten over het verschil tussen wat zij aan religie
om zich heen zien en wie God werkelijk is. Dat Hij zich laat vinden als ze
eerlijk, zonder vooroordeel gaan zoeken. Ik luister naar hun verhaal en ik
kan rustig mijn verhaal uitleggen. Het kost tijd om die ruimte te krijgen.
Soms jaren. Maar zo worden zaadjes gezaaid. Daar moet je vertrouwen in
krijgen als muzikant om, in alle rust en zonder schuldgevoel, dat soort
dingen tijd te geven.

4. De Kerk

De kerk als ondersteuner?
Maar geeft de kerk die tijd aan haar kunstenaars en muzikanten? Na het
schrijven van het essay "Het Grote Zonde Van De Verlaten Popcultuur" begin
2000, kreeg ik diverse reacties van bands die letterlijk schreven: "We
voelen ons na het lezen van je essay niet zo eenzaam meer."
De kerk begreep deze muzikanten niet en negeerde ze daarom. Het gevolg was
voor veel muzikanten dat ze binnen hun kerk op een eiland kwamen te staan.
Slaan we de plank niet enorm mis, door onze kunstenaars op deze wijze te
behandelen, omdat we hen en hun werkwijze niet begrijpen?

De rol van de kerk kan juist zijn, dat ze haar artiesten en kunstenaars
ondersteunt, ondanks dat de kunstuitingen niet altijd begrepen worden of er
geen directe geloofsuitingen in hun werk te vinden zijn.
Mijn vrouw Marlies is bankemployee en doet creatieve dingen met het geld van
haar cliënten, waar ik geen bal van begrijp. Het feit dat ik niet begrijp
wat ze doet, maakt haar werk niet fout. We hoeven niet alles te begrijpen.
Hetzelfde geldt voor de muzikanten en kunstenaars. Zij kiezen ervoor om met
hun kunst en muziek midden in de wereld te gaan staan. Dit soort mensen moet
je niet oordelen, maar steunen. Want ze doen wat Jezus van ons vraagt: in de
wereld zijn.

Wanneer de houding en daarmee de visie van de kerk verandert t.a.v. hun
artiesten, verandert ook de focus t.a.v. kunst, muziek en creativiteit in
het algemeen. Die focus kan dan van kunst als middel gaan naar kunst als
doel, van evangelisatie naar getuige zijn en het uiteindelijke doel: de
switch van leven in de gospelscène naar het brengen van Gods koninkrijk in
de wereld.

Peter Slagt <[email protected]>

De volgende keer volgt "De Focus" en "De Epiloog".

De Focus

Communicatie

Ontwikkeling in geloven

Je kunt op die manier met z'n allen langzaam aan de stap maken van veilig christelijk entertainment binnen de gospelscène naar ontwikkeling in geloven en het begrijpen van het ongeloof der ongelovigen en hun vragen door te prikkelen, vragen te stellen en te zoeken naar antwoorden zonder je er met clichés van af te maken. God laat zich vinden, schrijft Jeremia (Jeremia 29: 13 en 14a). Hij zál zich laten vinden. En de God die je op dit avontuur vindt en op je zoektocht meeneemt, daar zal uiteindelijk niemand omheen kunnen.

Benutten van alles dat gecreëerd is

Beweging = verandering = ontwikkeling = ruimte = vrijheid = groei = vooruitgang.
Zeven gouden woorden voor kunstenaars en muzikanten. Het één kan niet zonder het ander. Verandering gaat niet zonder het in beweging komen. Groei gaat niet zonder vrijheid en vooruitgang niet zonder groei.

Ik zie om me heen dingen veranderen en relevantie krijgen in de maatschappij en in de cultuur. De focus van sommige bands, dj’s, vj,s, organisatoren en mensen die met cultuur bezig zijn, raakt meer gericht op het midden in de wereld actief wezen en daarbinnen een "zoutend zout" zijn. Er is een mentaliteitsverandering in kunst en muziek bezig. Gods Geest is continue in beweging en doorbreekt vaste structuren waar wij uit een verlangen naar veiligheid al jaren aan vasthouden.

Langzaamaan benutten mensen alles dat God gecreëerd heeft, want alles komt van God (volgens mij kan satan naast ellende niets creëren): alle muziek, alle extremen daarbinnen, alle kunstvormen, architectuur, ontmoetingen, vriendschappen, feesten, genieten van seksualiteit, eerlijk de vragen accepteren waar niet een antwoord op is, het onbegrijpelijke niet uit de weg gaan of af te doen als fout, vragen niet zien als iets verwarrends, omdat ze je sterk maken als je samen met God gaat zoeken naar antwoorden. Die ontwikkeling is niet te stoppen en ik zie er duidelijk de hand van God in. Het geeft me een enorme bemoediging dat wát christelijke artiesten, organisaties, festivals en kerken ook zullen beslissen, dat God evengoed door zal gaan. Met of zonder hen. Het is alleen aan ons de keus of we er deel van uit willen maken of niet.

Er is maar één wereld

Deze ingrijpende verandering betekent dat we open en bloot, midden in de wereld terecht gaan komen. Een open boek voor iedereen om ons heen. Laten we voorbeelden voor elkaar zijn hierin. Niet door de manier waarop we iets moeten doen. Maar dát we het doen. Niet door weer een vaste structuur met veilige grenzen te kiezen, wanneer we iets niet begrijpen en steeds te zeggen dit is fout, dat is goed. Maar door biddend je hart te volgen. Geen façades meer om ons mee te beschermen. Verschuilen we ons achter christelijke clichés of communiceren we een doorleefde waarheid? Zijn onze kunst en muziek goed genoeg? Is wat we te zeggen hebben relevant genoeg? Waar staan we als we werkelijk gaan doen wat Christus zegt? Let’s find out!

Peter Slagt, Nijkerk, 7-5-01/4-6-01

Epiloog

De Verwachting

Vrijheid zal een nieuwe betekenis krijgen. Volledig los van wat anderen om ons heen zeggen. Deze storm zal zo hevig zijn, dat alle beïnvloeding in onze creativiteit door kerk, leiders, ouders en anderen zijn invloed zal verliezen en van ons af zal waaien als dode bladeren van een boom. Gods Geest hou je niet tegen. Niet in deze storm.
En het is ook een verwachting dat wanneer ieder op haar door God geschonken manier een zoutend zout is, we zo'n enorme bemoediging voor elkaar zijn, dat steeds meer kunstenaars/muzikanten zullen uitstappen in geloof en doen wat ze moeten doen. Dat geloof ik.

En alles zal erop gericht zijn om Gods Geest (de meest creatieve Geest die ooit was en ooit zal komen) in de wereld met ons mee te dragen in alles dat we doen. Laat je meezuigen in de frisse wind van deze komende storm. Ga het avontuur aan. En wees een deel van de verwachting.

Peter Slagt, Nijkerk, 29-6-00/19-7-00